Boekje A-123
90 pagina’s
Softcover, Premium
Prijs € 21
De Hartslag van de Zorg: Geschiedenis, Pijn en Trots van de Verpleging
Verpleging is een beroep dat iedereen kent, maar weinigen werkelijk doorgronden. Iedereen heeft er ooit mee te maken, als patiënt, als naaste, als collega in de zorg. Toch is het een van de meest onderschatte beroepen in onze samenleving. Terwijl verpleegkundigen zich dagelijks met kennis, kunde en toewijding inzetten voor het welzijn van anderen, blijft hun werk te vaak onzichtbaar, hun stem te weinig gehoord en hun positie in beleid en bestuur te zwak. Dit boek is geschreven vanuit het besef, dat deze structurele scheefgroei niet alleen onrechtvaardig is voor de beroepsgroep, maar ook ondermijnend voor de gezondheidszorg als geheel.
Verpleging is geen vanzelfsprekendheid. Het is een vorm van professioneel handelen, geworteld in traditie én in continue verandering. De moderne verpleegkundige combineert medische expertise met sociale vaardigheden, technologische kennis met moreel besef én menselijke nabijheid met organisatorische flexibiliteit. Verpleging speelt zich af in ziekenhuizen en verpleeghuizen, in thuiszorg en geestelijke gezondheidszorg, in gevangenissen, scholen en asielzoekerscentra. Het is een beroep dat niet alleen medisch, maar ook maatschappelijk geladen is, met directe verbanden naar arbeidsmarktbeleid, migratie, onderwijs, digitalisering en sociale rechtvaardigheid.
Waarom dit boek?
De aanleiding voor dit boek is niet één incident of trend, maar een optelsom van structurele signalen. De oplopende personeelstekorten in de zorg, de toenemende bureaucratisering van het werk, het gebrek aan loopbaanperspectief, de groeiende uitstroom van jonge verpleeg-kundigen en de beperkte zeggenschap van zorgprofessionals zijn geen losstaande fenomenen; ze zijn symptomen van een bredere systemische disbalans. De coronacrisis heeft die kwetsbaarheden zichtbaar gemaakt, maar ze bestonden al veel langer. Tegelijkertijd laten nieuwe ontwikkelingen, zoals digitalisering, taakherschikking en internationale samenwerking zien, dat er wel degelijk perspectief is op verbetering, mits we de juiste keuzes durven maken.
Met dit boek willen we bijdragen aan een eerlijker, completer en toekomstgericht beeld van de verpleging. Niet door enkel kritiek te leveren, maar door inzicht te geven in de context, de geschiedenis, de dynamiek en de mogelijkheden van het beroep. We brengen structuur aan in wat vaak als ongrijpbaar wordt ervaren: het werk van verpleegkundigen is immers zo verweven met het dagelijks leven, dat het gemakkelijk over het hoofd wordt gezien. Juist daarom is reflectie en herwaardering nodig.
Voor wie is dit boek bedoeld?
Dit boek richt zich op een breed publiek dat betrokken is bij de zorg of geïnteresseerd is in maatschappelijke verandering. Het is geschreven voor:
• verpleegkundigen en verzorgenden, die hun beroep in een breder kader willen begrijpen;
• studenten en docenten in het zorgonderwijs, die verdieping en context zoeken;
• beleidsmakers, bestuurders en politici, die keuzes maken met verstrekkende gevolgen;
• onderzoekers en journalisten, die op zoek zijn naar feiten, duiding en historische lijnen;
• en burgers, patiënten en naasten, die zich bewust willen worden van de wereld achter de zorg.
Hoewel het boek wetenschappelijk onderbouwd is, hebben we gekozen voor een toegankelijke schrijfstijl. Theorie en praktijk gaan hand in hand, evenals analyse en verhaal. Elk hoofdstuk heeft een heldere opbouw, met paragrafen, kaders, voorbeelden en soms opsommingen. Waar nodig verwijzen we naar literatuur, maar altijd in dienst van het inzicht, niet van het jargon.
Wat kun je verwachten?
Het boek opent met een historische verkenning van het verpleegkundig beroep, van de vroege religieuze zorgtradities tot de moderne professionalisering. Vervolgens gaan we in op de opleidingen, de verschillende functieniveaus en de ontwikkeling van verpleegkundige specialisaties. We analyseren de relatie tussen verpleging en beleid en hoe instituties zoals VWS, de Inspectie en zorgverzekeraars invloed uitoefenen op het werk. We besteden aandacht aan arbeids-omstandigheden, migratie, burn-out, zeggenschap, technologische innovaties en de rol van verpleging in crisissituaties zoals COVID-19. Tot slot werpen we een blik op de toekomst: welke kant kan het op en welke kant zou het op móéten?
In elk hoofdstuk proberen we meer te doen dan alleen beschrijven. We willen verbanden zichtbaar maken: tussen zorg en politiek, tussen arbeid en waardigheid, tussen cijfers en verhalen. We willen ruimte maken voor de ervaringen en perspectieven van verpleegkundigen zelf, maar ook voor de maatschappelijke context waarin hun werk betekenis krijgt. En we willen laten zien dat de toekomst van verpleging niet alleen een kwestie is van meer geld of personeel, maar van fundamentele keuzes over hoe we zorg, werk en solidariteit organiseren.
Tot slot
De verpleging verdient een eerlijker plaats in onze maatschappelijke verbeelding én in ons beleid. Niet omdat verpleegkundigen helden zijn, maar omdat ze professionals zijn, die essentieel werk verrichten onder vaak complexe omstandigheden. Dit boek is een pleidooi voor herwaardering, herstructurering en vooral: luisteren naar degenen, die dagelijks zorgen.
Dat begint hier!